លោកអភិបាលទាំងបីភូមិភាគ លោកបូជាចារ្យ និងគ្រីស្តបរិស័ទជិត៣០០០នាក់ពីគ្រប់ភូមិភាគ បានជួបជុំគ្នានៅលើដីមរណសាក្សីកាលពី ថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ដើម្បីរំឭកអំពីវីរភាពរបស់អស់លោកដែលបានបូជាជីវិតក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ដោយសារតែជំនឿ។
កម្មវិធីនេះបានប្រព្រឹត្តទៅនៅព្រះសហគមន៍តាំងគោក ស្ថិតក្នុងស្រុកតាំងគោក ក្នុងខេត្តកំពង់ធំដែលជាចំណុចកណ្តាលនៃប្រទេសកម្ពុជាមានចម្ងាយប្រមាណ១០០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ។
ព្រះសហគមន៍នៅកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមរំឭកខួបនេះតាំងពីឆ្នាំ២០០០ ពោលគឺក្រោយសង្គ្រាមស៊ីវិលបានបញ្ចប់ និងប្រទេសមានសន្តិភាពឡើងវិញ ដោយរឭកដល់អស់អ្នកដែលបានបូជាជីវិតដោយសារជំនឿ។
ថ្លែងនៅក្នុងធម្មទេសនា លោកអភិបាល អូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ អភិបាលនៃព្រះសហគមន៍កាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍ថា ទឹកដីតាំងគោកនេះមិនមែនជាដីធម្មតាទេ គឺពោរពេញដោយបារមី ដោយនៅទីនេះមានវត្ថុស័ក្កិសិទ្ធ២ គឺគ្រែដែលលោក ឆ្មារ សាឡាស់ ថ្វាយអភិបូជារហូតដល់គាត់បានទទួលមរណភាពនៅឆ្នាំ១៩៧៦ ជាគ្រែដែលមានជីវិត។
បច្ចុប្បន្នគ្រែនេះត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងទឹកដីនៃព្រះសហគមន៍តាំងគោក ជាទីកន្លែងដែលលោកអភិបាលយ៉ូសែប ឆ្មារ សាឡាស់និងសហការីត្រូវបានជម្លៀសពីភ្នំពេញតាមគោលដៅរបស់អង្គការខ្មែរក្រហម។ លោកនិងសហការី ដែលមានលោកយ៉ូសែប ឆ្មារ សាឡឹម ដែលត្រូវជាប្អូន លោកទ្រឿង សំរើន បានរស់នៅនិងថ្វាយអភិបូជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយលាក់កំបាំងពីភ្នែករបស់ឈ្លប។
គ្រែនេះ ត្រូវបានថែរក្សាទុក ដើម្បីគោរពនិងរំឭកដល់អស់លោកដែលបានថ្វាយអភិបូជា ហើយត្រូវបានស្លាប់និងត្រូវបានគេសម្លាប់ក្នុងរបបវាលពិឃាត។
លោកអភិបាលអូលីវីយ៉េ បន្ថែមថា វត្ថុទី២គឺបន្តោងឈើឆ្កាង ដែលត្រូវបានបញ្ជូនបន្តពីលោកអភិបាលមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ ហើយពេលនេះ លោកកំពុងថែរក្សានិងគ្រប់គ្រង។
បន្តោងឈើឆ្កាងរបស់លោកអភិបាលនេះ បានបន្តជូនមកលោកអភិបាលនៅកម្ពុជាចំនួន៦ជំនាន់មកហើយ ដែលធ្វើអំពីមាស ហើយបានបញ្ជូនបន្តដល់លោកអភិបាលឆ្មារ សាឡាស់ ក្នុងពិធីតែងតាំងជាអភិបាល កាលពីថ្ងៃទី១៤ មេសា ១៩៧៥ មុនពេលរបបប្រល័យពូជាសាសន៍ប៉ុលពតបានចាប់ផ្ដើមតែ៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។
អតីតអភិបាលព្រះសហគមន៍ខ្មែរដំបូងគេរូបនេះ បានរក្សាទុកវានៅក្រោមសំបុកមាន់ ដើម្បីចៀសពីការរុករករបស់ពួកខ្មែរក្រហម ដែលគេហៅថា «អង្គការ»។ ក្រោយពេលលោកស្លាប់ ម្តាយរបស់លោកបានរក្សាវាទុក ហើយបំពាក់បន្តជូនលោកអភិបាលអេមីល ដេតម្ប ហើយមកដល់ពេលនេះ គឺលោកអភិបាលអូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ។
លោកអភិបាលអូលីវីយ៉េ បន្ថែមថា យើងជឿថាពេលវត្ថុទាំងពីរជួបគ្នា គឺជាបារមីរបស់ព្រះជាម្ចាស់ដ៏ពេញលក្ខណៈដែលគង់នៅជាមួយយើង ណែនាំឱ្យយើងមានសេចក្ដីសុខ ណែនាំឱ្យយើងមានកម្លាំង ណែនាំឱ្យដឹងថាពិតមែនព្រះអំណោយទានព្រះជាម្ចាស់គង់នៅជាមួយយើង។
លោកអភិបាលបានណែនាំឲ្យអ្នកចូលរួមទាំងអស់ នឹកដល់ព្រះបន្ទូលព្រះជាម្ចាស់ដែលថា «បើអ្នកណាចង់បម្រើខ្ញុំ អ្នកនោះត្រូវមកតាមខ្ញុំ ខ្ញុំនៅទីណាអ្នកបម្រើរបស់ខ្ញុំនឹងនៅទីនោះដែរ អ្នកណាបម្រើខ្ញុំ ព្រះបិតានឹងលើកកិត្តិយសអ្នកនោះ»។
លោកបន្ថែមថា ព្រះបន្ទូលនេះ ណែនាំឲ្យយើងជាអ្នកបម្រើរបស់ព្រះជាម្ចាស់អាចទទួលជីវិតថ្មីជាមួយព្រះអង្គ ហើយជាពេលវេលាដើម្បីអរព្រះគុណព្រះជាម្ចាស់ លើទឹកដីមរណសាក្សី ដែលណែនាំឱ្យព្រះសហគមន៍មានជីវិត។
«នេះជាលើកទីមួយសម្រាប់ខ្ញុំដែលបានមកចូលរួមកម្មវិធីគោរពមរណសាក្សីនៅទីនេះហើយខ្ញុំសូមអរព្រះគុណព្រះជាម្ចាស់សម្រាប់ពេលវេលាដ៍មានតម្លៃមួយនេះ»នេះជាសម្ដីរបស់លោក ព្រិច ជុន អាយុ៥០ឆ្នាំ ជាគ្រីស្តរិស័ទមកពីព្រះសហគមន៍មណ្ឌលគិរីនៃភូមិភាគកំពង់ចាម។
លោកព្រិច ជុន វ័យ៥២ឆ្នាំមានប្រសាសន៍ថា ថ្ងៃនេះលោកពិតជាមានអំណរសប្បាយដែលបានចូលរួមកម្មវិធីនេះជាលើកទីមួយ។ លោកបន្ថែមថា លោកពិតជាមានមោទនភាពដែលព្រះសហគមន៍កាតូលិកនៅកម្ពុជាមានលោកអភិបាល លោកបូជាចារ្យជាអ្នកគង្វាលដែលបានជួយការពារព្រះសហគមន៍នៅសម័យនោះ។
លោកបន្តទៀតថា តាមរយៈគំរូនិងឈាមរបស់មរណសាក្សីគឺពិតជាជួយដាស់តឿនដល់ជំនឿរបស់យើងជាគ្រីស្តបរិស័ទ។ លោកថា ដំបូងឡើយលោកគិតថា មានតែជនជាតិបរទេសទេដែលមានជំនឿលើព្រះជាម្ចាស់ ប៉ុន្តែឥលូវនេះ យើងមានលោកអភិបាលជាជនជាតិខ្មែរទៀតគឺហាក់ដូចជាដាស់តឿនឱ្យគ្រីស្តបរិស័ទមានជំនឿកាន់តែរឹងមាំនិងផ្ញើជីវិតទាំងស្រុងទៅលើព្រះជាម្ចាស់។
លោកស្រី ហួត ហ៊ាង អាយុ៦៩ឆ្នាំ ជាគ្រីស្តបរិស័ទមកពីព្រះសហគមន៍កោះរកាក្រៅនៃភូមិភាគកំពង់ចាម បានឱ្យដឹងថា កម្មវិធីថ្ងៃនេះធ្វើឱ្យគាត់នឹកដល់ការត្រាស់ហៅរបស់ព្រះជាម្ចាស់ឲ្យយើងទៅជាមរណសាក្សី ហើយព្រះជាម្ចាស់គង់នៅជាមួយយើង និងប្រទានព្រះពរឱ្យយើងរហូត។
លោកស្រីហ៊ាង បន្តថា ការសម្ដែងរឿងអំពីជីវិតមរណសាក្សីនៅសម័យប៉ុលពត ធ្វើអោយគាត់សឹងតែស្រក់ទឹកភ្នែក ដោយនឹកឃើញថា អំពីរបៀបដែលគ្រីស្តបរិស័ទសម័យនោះបានរក្សាជំនឿ។
«នោះមានលោកបូជាចារ្យ បងប្អូនគ្រីស្តបរិស័ទ លាក់លៀមពីភ្នែកអង្គការដើម្បីទទួលព្រះកាយ ជាសញ្ញាសម្គាល់មួយថា ទោះបីជាស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពបែបណាក៏ព្រះជាម្ចាស់គង់នៅជាមួយយើងជានិច្ច។» អ្នកស្រីហ៊ាងបន្ថែម។
ព្រះសហគមន៍កាតូលិកនៅកម្ពុជា បានរៀបចំឯកសារជាច្រើន ដោយចាត់ឲ្យមានតុលាការមរណសាក្សីផង ដើម្បីសើររើនិងចងក្រងឯកសារពាក់ព័ន្ធនានាដល់អ្នកដែលបានស្លាប់ដោយសារជំនឿក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុលពត ពីឆ្នាំ១៩៧៥-១៩៧៩។
ក្នុងរបប៣ឆ្នាំ៨ខែ២០ថ្ងៃ ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានបំផ្លាញ ទាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាតិ សាសនា និងធនធានមនុស្ស។ ព្រះសហគមន៍កាតូលិក ក៏ដូចជាសាសនាឯទៀត បានរងការបំផ្លិចបំផ្លាញស្ទើរគ្មានសល់ ហើយគ្រីស្តបរិស័ទនិងក្រុមអ្នកបួសជាច្រើនបានស្លាប់និងត្រូវបានសម្លាប់ ដោយរួមជាប្រជាជនខ្មែរជិត២លាននាក់។
លោកបូជាចារ្យប៉ូល រឿង ឆ័ត្រសិរី ជាអ្នករៀបចំឯកសារនានា ឲ្យដឹងថា ក្នុងពេលនេះ មានបក្ខភាពអ្នកបម្រើព្រះជាម្ចាស់ចំនួន១៤រូបដែលកំពុងសិក្សានិងស្រាវជ្រាវលើប្រវត្តិរូប និងចងកងជាឯកសារសម្រាប់ដាក់ទៅកាន់សន្តអាសនៈ ដើម្បីស្នើសុំអស់លោកក្លាយជាមរណសាក្សីសម្រាប់ព្រះសហគមន៍នៅកម្ពុជា ដែលក្នុងនោះរួមមាន លោកបូជាចារ្យនិងបព្វជិតចំនួន៧រូប ដូនជីចំនួន២រូប លោកអភិបាលចំនួន២រូប និងគ្រហស្ថចំនួន៣រូប៕
ដោយចាន់ ម៉ានុត