នាយក នាយិកានៃគ្រឹះស្ថាន អប់រំចំណេះទូទៅកាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញដឹកនាំដោយលោកអូលីវីយេ ជ្មិតហស្លេរ អភិបាលព្រះសហគមន៍ភូមិភាគភ្នំពេញ និងជាប្រធានអប់រំចំណេះទូទៅកាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញ បានអញ្ជើញចូលជួបសំណេះសំណាលជាមួយ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ វេលាម៉ោង១០ព្រឹក នៅទីស្តីការក្រសួងរាជធានីភ្នំពេញ។ ក្នុងជំនួបនេះក៏មានការចូលរួមពីសំណាក់ប្រធានអង្គការការីតាសកម្ពុជាផងដែរ។
នៅក្នុងជំនួបនេះ លោកអភិបាលអូលីយេបានជំរាបជូនលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំអំពីប្រវត្តិខ្លះៗ នៃវិស័យអប់រំកាតូលិកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានប្រវត្តិយូរណាស់មកហើយ គឺតាំងពីមុនកម្ពុជាធ្លាក់ចូលក្នុងភ្លើងសង្គ្រាមមកម្ល៉េះ ហើយមានការទទួលស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយពីមហាជននាសម័យនោះ។ មនុស្សវ័យចំណាស់មួយចំនួននៅចាំបានឈ្មោះសាលាមីស្ស និងសាលាដូចជីកាតូលិកជាដើម។
លោកអភិបាលបានបន្តថា តែអ្វីៗទាំងអស់នោះបានរលាយបាត់បង់អស់ដោយសារសង្គ្រាម ជាពិសេសក្នុងរបបអាវខ្មៅប៉ុលពត។ ក្នុងនោះវិសាលវិហារ និងវិហារស្ទើរទាំងអស់ត្រូវបំផ្លាញចោល។ មានអាគារគេហដ្ឋានលោកអភិបាលដែលនៅសល់គឺជាសាលារាជធានីភ្នំពេញសព្វថ្ងៃ។ លោកក៏បានបង្ហាញឈើឆ្កាងលោកអភិបាល ដែលជាមរតកមានអាយុកាលជាង១០០ឆ្នាំ ដែលត្រូវបានលាក់ទុកក្រោមសំបុកមាន់ដោយមាតាអតីតអភិបាលព្រះសហគមន៍កាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញជាតិខ្មែរ ដែលស្លាប់ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧។
លោកបន្តថា កិច្ចការក្នុងសកម្មភាពអប់រំចំណេះដឹងទូទៅ ព្រះសហគមន៍កាតូលិកបានចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ២០០២ គឺបើកសាលាមត្តេយ្យ ដែលក្រសួងទទួលស្គាល់ ជាសាលាមួយដែលសព្វថ្ងៃ បានអប់រំតាមកម្មវិធីម៉ុងតេសូរី។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៣ បានបើកសាលាមត្តេយ្យបបន្ថែមនៅជុំគិរី ផ្លូវត្រី បឹងទំពុន… សព្វថ្ងៃមានប្រមាណ៣០កន្លែង ហើយមានអនុសារណៈយោគយល់ជាមួយក្រសួងអប់រំ។ លោកអភិបាលបន្តទៀតថា ក្នុងឆ្នាំ២០១០ រូបលោកផ្ទាល់បានបង្កើតកម្មវិធីបង្រៀនថ្នាក់បឋមសិក្សា ថ្នាក់ទី១-ទី៣ ចំនួន១៥កន្លែងនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងទន្លេបាសាក់។
ចំពោះថ្នាក់វិទ្យាល័យ លោកអូលីវីយេ បញ្ជាក់ថា បានបង្កើតឡើងដោយការបង្រៀនថ្នាក់ក្រៅម៉ោង (បង្រៀនគួ) ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ហើយឆ្នាំ២០០៣ បានបង្កើតវិទ្យាល័យ ចាប់ពីថ្នាក់ទី១០-ទី១២ ដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអប់រំ។ ពេលនោះក៏មានបញ្ចូលការបង្រៀនឯកទេសផងដែរ។ ប៉ុន្តែគ្មានការទទួលស្គាល់នៅឡើយទេ ហើយសហការជាមួយសាលាកសិកម្មចំការដូង។
លោកថា ដោយមានការជ្រោមជ្រែងពីលោកចាន់ សារុន អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រម៉ាញ់ និងនេសាទ ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ បានបើកវិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូល។ «ហើយខ្ញុំជានាយករហូតដល់ឆ្នាំ២០១៦ ឬ២០១៧។ ឥឡូវនេះ យើងមាននាយកខ្មែរពិតៗ។ សរុបសេចក្តី វិស័យអប់រំព្រះសហគមន៍មានគ្រប់កម្រិត ពីមត្តេយ្យសិក្សា រហូតដល់ឧត្តមសិក្សា។ ចំពោះ វិទ្យាល័យ និងវិទ្យាល័យឯកទេស យើងបានចែកទីតាំងឲ្យដើរផ្សេងគ្នា។ ឆ្នាំ២០១៥ គឺដោយសារឯកឧត្តម បើអត់មានឯកឧត្តមយើងអត់ទាន់មាន។ ឯកឧត្តមបានជម្រុញឲ្យយើងជោគជ័យសាលាវិទ្យាល័យឯកទេស»។
ក្នុងស្ថានភាពកូវីដ១៩ លោកអភិបាលក៏បានរាយការណ៍ជូនលោករដ្ឋមន្ត្រីហង់ ជួនណារ៉ុន ពីការខិតខំរបស់សាលាទាំងអស់នៃព្រះសហគមន៍កាតូលិក ចូលរួមប្រយុទ្ធនឹងមេរោគឆ្លងកូវីដ១៩ តាមការណែនាំរបស់ក្រសួងអប់រំ ក៏ដូចជាក្រសួងសុខាភិបាល គឺបានបិទសាលាជាបណ្ដោះអាសន្ន។ ព្រមទាំងបានខិតខំ បែងចែកសម្មភាព និងបន្តកិច្ចការអប់រំ តាមគ្រប់មធ្យោបាយ ទាំងជួបផ្ទាល់ជាមួយសិស្សតាមផ្ទះ ជួបជាមួយមាតាបិតា សម្រាប់ថ្នាក់មត្តេយ្យ និងបឋមសិក្សា។ លើកទឹកចិត្តសិស្សតាមវេន បង្រៀនពីចម្ងាយតាមបែបប្រពៃណី(តាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត)សម្រាប់វិទ្យាល័យ និងវិទ្យាស្ថាន។ ដាក់កិច្ចការដល់សិស្ស តាមដាន និងពិនិត្យកិច្ចការដែលបានដាក់ឲ្យសិស្ស។ ចំពោះសិស្សឯកទេស មានការអនុវត្តផ្ទាល់ជាក់ស្តែងតាមការចាត់ចែងរបស់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ និងសាស្ត្រាចារ្យ ក្នុងចម្ការផ្ទាល់។
ស្របពេលដែលបានលើកអំពីការខិតខំប្រឹងប្រែង របស់សាលាគ្រប់កម្រិតក្នុងពេលកូវីដ១៩នេះ លោកអភិបាលប្រធានការអប់រំសិក្សាកាតូលិកក៏បានសរសើរនិងអរគុណក្រសួងអប់រំ ដែលបានបង្កើតកម្មវិធី បង្រៀនពីចម្ងាយ ជួយដល់សិស្សានុសិស្សក្នុងគ្រាលំបាកនេះ។ ព្រមទាំងបានលើកឡើង នូវក្តីបារម្ភមួយចំនួនសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់សិស្សានុសិស្សទូទៅដែលនៅជនបទ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា សិស្សទាំងនោះភាគច្រើនគ្មានលទ្ធភាពចូលក្នុងកម្មវិធីអប់រំពីចម្ងាយតាមបែបប្រពៃណីបានទេ។ លោកបានសួរយោបល់ពីលោករដ្ឋមន្ត្រី តើគួរអនុញ្ញាតឲ្យគេបានជួបជុំតាមថ្នាក់ តាមវេន ដោយកំណត់ចំនួននៅក្នុងសាលាបានដែរទេ គឺបរិយាកាសល្អជាងតាមផ្ទះ?
ក្រោយពីបានស្តាប់របាយការណ៍សង្ខេបរបស់លោកអូលីវីយេ ស្តីពីការអប់រំ និងការប្រយុទ្ធនឹងកូវីដ១៩ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ហង់ ជួនណារ៉ុន បានអរគុណលោកអភិបាលដែលបានមានប្រសាសន៍ក្បោះក្បាយពាក់ព័ន្ធនឹងរបៀបអប់រំកាតូលិកទូទៅក៏ដូចជាបញ្ហាកូវីដ។ លោកបានកោតសរសើរ លោកអភិបាល ក៏ដូចជាសហការីអប់រំសិក្សាទាំងអស់ ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើតកម្មវិធីសិក្សា E-Learning ឬការបង្រៀនពីចម្ងាយ។
ចំពោះក្តីបារម្ភដែលលោកអភិបាលលើកឡើង លោករដ្ឋមន្ត្រីក៏យល់ស្រប។ លោករដ្ឋមន្ត្រីថា អ្វីដែលលោកអភិបាលបានលើកឡើងគឺត្រឹមត្រូវគ្រប់រូបភាព ហើយជារួមលោកក៏យល់ស្របតាមគំនិតនេះដែរ ប៉ុន្តែ បើយើងមើលទៅពិភពលោក កូវីដ១៩កំពុងតែរីកដុះដាល។ លោកបន្តថា កម្ពុជាមើលទៅវាអត់មានអីទេ យើងគួរតែបើកសាលាបានហើយ។ «ខ្ញុំយល់ថា អាចបើកបាន ក៏ប៉ុន្តែ ចុះប្រសិនបើមានឈឺឆ្លងជំងឺ តើពីណាអ្នករងគ្រោះ? គឺប្រជាជនក្រីក្ររងគ្រោះខ្លាំងជាងគេ។ គាត់អត់មានលទ្ធភាពនៅដេកពេទ្យ។ ពេទ្យយើង គាត់ធ្វើការបានល្អ ប៉ុន្តែដោយសារតែអ្នកឈឺហ្នឹងមានតែ១២៧ ប៉ុន្តែបើហ៊ានតែឡើងដល់ជាង១០០០ គឺខ្លាំងជាងនៅអឺរ៉ុបទៅទៀត។ នេះជាបញ្ហាដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីព្រួយបារម្ភ។»
លោករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានលោកឡើងដែរថា មានសាលាឯកជនជាច្រើនបានលើកឡើងដែរចំពោះការបើកសាលាវិញនេះ តែក្រសួងនឹងពិនិត្យលទ្ធភាពជាក់ស្តែងដែលសាលាឯកជនអន្តរជាតិអាចគ្រប់គ្រង និងអនុវត្តន៍តាមស្តង់ដារការពារបាន។ លោកបន្តថា បើកសាលាទាំងអស់បានអ្វីមកវិញ បើឆ្លងធំ កម្ពុជានឹងវឹកវរ។ អ្វីដែលខិតខំ២០ឆ្នាំ ៣០ឆ្នាំ នឹងត្រឡប់ទៅវិញក្នុងទសវត្សឆ្នាំ២០០០ ឬ ១៩៩០។ អាចបង្ករអសន្តិសុខសង្គមនានា មិនអាចគ្រប់គ្រងបាន។ លោកថា«យើងឆ្លងកាត់សង្គ្រាម២-៣ដងហើយ យើងអត់ចង់ឲ្យរឿងហ្នឹងកើតមួយសារទៀតទេ។ យើងបាត់តែមួយឆ្នាំទេ យើងអត់ចង់បាត់៣០ឆ្នាំ»។
សម្រាប់ការប្រលង ទុតិយភូមិថ្នាក់ទី១២ នៃវិទ្យាល័យសន្តហ្វ្រង់ស្វ័រទាំងពីរ លោករដ្ឋមន្ត្រីបានផ្តល់យោបល់ឲ្យគណៈគ្រប់គ្រងសាលា ដាក់ពាក្យស្នើសុំទៅក្រសួងអប់រំដើម្បីរៀបចំប្រឡងផ្ទាល់ខ្លួន ហើយក្រសួងអប់រំនឹងទទួលស្គាល់សញ្ញាប័ត្រដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោកអភិបាលអូលីវីយេ ជាអ្នកគ្រប់គ្រងសាលានេះ។
កិច្ចពិភាក្សាបានប្រព្រឹត្តទៅរយៈពេលជិតមួយម៉ោង ដែលប្រកបដោយមនោសញ្ចេតនាជ្រាលជ្រៅនិងស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅពីសំណាក់ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក្នុងភាពស្និទ្ធស្នាលជាទីបំផុត។ បន្ទាប់មកគណៈប្រតិភូដឹកនាំដោយលោកអភិបាលអូលីវីយេ បានប្រគល់ជូនក្រសួងអប់រំនូវសំភារៈពីអង្គការការីតាសកម្ពុជា មានផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយ covid១៩ចំនួន ១០០០សន្លឹក។ ម៉ាសកាពារចំនួន១០០ប្រអប់។ សាប៊ូលាងដៃចំនួន២០០០ដុំ និងអាល់កុលចំនួន១០០លីត្រ។ ក្នុងនោះលោកអភិបាលក៏ជូនថវិកាចំនួនប្រាំមួយលានរៀលដល់ក្រសួងអប់រំ ទុកចាត់ចែងក្នុងសកម្មភាពប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លងមេរោគកូវីដ១៩៕