«ទោះបីជាយើងឆ្លងវប្បធម៌គ្នាទៅវិញទៅមក យើងត្រូវការនឹកឃើញដល់អត្តសញ្ញាណរបស់យើងផ្ទាល់។» នេះជាប្រសាសន៍របស់លោកអភិបាលអូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ អភិបាលព្រះសហគមន៍កាតូលិកកម្ពុជា និងជាស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូល(SPI) ក្នុងថ្ងៃបើកសន្និសីទសម្រាប់សមាគមអប់រំកាតូលិកជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកហៅកាត់ថា អាស៊ីគូ(ASEACCU) លើកទី២៨ ដែលរៀបចំឡើងដោយវិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូល នៅសណ្ឋាគារតារាអ៊ែរផត ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែសីហានេះលើប្រធានបទ «ការចងចាំនិងអត្តសញ្ញាណ»។
«ប្រធានបទនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលសង្គមកម្ពុជាកំពុងព្យាយាមកសាងឡើងវិញ ក្រោយរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម។» លោកអភិបាលបញ្ជាក់។
លោកអភិបាលបន្ថែមថា ប្រធានបទនេះ គឺឲ្យយើងចូលយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងវប្បធម៌របស់យើង និងពិភពលោកដែលមានមនុស្សជាច្រើននាក់មានទំនាក់ទំនងគ្នាតាមអ៊ីធឺណេត ដែលធ្វើឲ្យយើងអាចឆ្លងវប្បធម៌ពីមួយទៅមួយ។ យើងត្រូវរស់នៅក្នុងពិភពលោកសព្វថ្ងៃ ដោយថែរក្សាការចងចាំរបស់យើង ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់យើង អ្វីដែលជាការអស្ចារ្យនៃវប្បធម៌របស់យើង ដើម្បីសព្វថ្ងៃកសាងអត្តសញ្ញាណនិងរៀបចំអនាគតរបស់យើង។
អាស៊ីគូ ជាបណ្តុំស្ថាបន័សិក្សាអប់រំរបស់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកដែលមានពីកម្រិតវិទ្យាល័យដល់មហាវិទ្យាល័យចំនួន៨៦ស្ថាប័នក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ វិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូល ដែលជាស្ថាប័នមួយរបស់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកបានក្លាយជាសមាជិកនៃបណ្តាញនេះ ក្នុងឆ្នាំ២០១២។
ថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីនេះ លោកផុន សុផល នាយកវិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូលមានប្រសាសន៍ថា យើង SPI បន្តរីកចម្រើន និងសម្របខ្លួនទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរថ្មីនៅក្នុងសង្គម ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏លឿននៅកម្ពុជា និងពិភពលោក។ យើង នៅតែសម្របតាមវិធីថ្មីក្នុងការបំពេញបេសកកម្មរបស់យើង ក្នុងកម្មវិធីឧត្តមសិក្សាដែលមានគុណភាពខ្ពស់បំផុតដល់ប្រជាជនកម្ពុជា។
លោកសុផលបន្ថែមថា សន្និសីទនេះនឹងផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការពិភាក្សាពីបរិបទស្ថាប័ន និងវប្បធម៌ចម្រុះ ហើយនឹងត្រូវបានបកស្រាយដោយវាគ្មិនសំខាន់ៗ និងវាគ្មិនមកពីប្រទេសកម្ពុជា សមាជិករបស់អាស៊ីគូ និង សម្ព័ន្ធសាកលវិទ្យល័យកាតូលិកសម្រាប់ការអប់រំ (IFCU)។
លោករំពឹងថា សន្និសីទនេះនឹងផ្តល់ឱកាសមួយសម្រាប់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាកាតូលិក ដើម្បីបង្កើតក្រុមមួយ ស្រាវជ្រាវឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅលើការចងចាំ និងអត្តសញ្ញាណនៅក្នុងបរិបទតំបន់ និងពិភពលោករបស់ប្រទេសក្នុង តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
ក្នុងពិធីបើកសន្និសីទកាលពីម្សិលមិញនេះលោកបណ្ឌិត ហង់ ជួនណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីនៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្ននេះ ពិភពលោកកំពុងតែប្រឈមមុខ ទៅនឹងបរិបទថ្មី ដើម្បីរៀបចំការងារនាពេលអនាគត ដើម្បីសម្របខ្លួន ចូលទៅក្នុងឧស្សាហកម្ម៤.០។
លោករដ្ឋមន្ត្រី បន្តថា «យើងត្រូវតែសម្របខ្លួនទៅនឹងបរិបទថ្មី ដើម្បីផ្ដល់នូវការសិក្សាអប់រំជាន់ខ្ពស់ សម្រាប់និស្សិតរបស់យើង។ សកលភាវូបនីយកម្ម បានសម្រួច ជំរុញឲ្យប្រែប្រួលសេដ្ឋកិច្ច និង ជំនាញការងារអនាគត។»
លោកបន្ថែមថា សកលភាវូបនីយកម្ម បានផ្លាស់ប្តូររបៀបធ្វើការងារថ្មី និងការរស់នៅរបស់យើងជាមួយនឹងមនុស្សដទៃទៀត។ កត្តាទាំងនេះ កើតឡើងដោយសារការជ្រៀតចូលនៃបច្ចេកវិទ្យា ដែលបានគ្របដណ្ដប់ទៅលើវិស័យការងារមួយចំនួនដូចជា រ៉ូបូត បញ្ញាសិប្បនិម្មិត អ៊ីនធឺណេត 3D printing ជីវបច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្មអេឡិចត្រូនិក (material science), energy storage, បច្ចេកវិទ្យាកុំព្យូទ័រ។
លោកបណ្ឌិតហង់ ជួនណារ៉ុន បន្ថែមថា វិនិយោគិនត្រូវការជំនាញទាំងជំនាញទន់និងជំនាញរឹង (soft and hard skill) ជាពិសេសសក្នុងសតវត្សទី២១នេះ។ ដូច្នេះ សកលវិទ្យាល័យ ត្រូវតែពង្រឹងទៅលើជំនាញដែលមិនទាន់មាន អោយបានច្រើនហើយរៀបចំយុវជនរបស់យើង សម្រាប់ការងារអនាគតដែលកំពុងតែផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងលឿន ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យា។ ជំនាញបុរាណនឹងលែងត្រូវការ ដែលជំនាញថ្មីត្រូវមកជំនួសយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងពេលបន្តិចទៀត។
នៅក្នុងនោះ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា សូមឲ្យយុវជនទាំងអស់ ត្រូវតែប្រុងប្រៀបខ្លួន ចំពោះការប្រែប្រួលរបស់បច្ចេកវិទ្យាក្នុងសម័យឌីជីថល ហើយការសិក្សាអប់រំត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរផងដែរដោយផ្អែកលើចំណុចចំនួនសំខាន់ៗ។
ក្នុងនោះត្រូវការគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល និង សាលា ដែលត្រូវអភិវឌ្ឍន៍លើជំនាញទន់ និងជំនាញសម្រាប់សតវត្សទី២១នេះ ដូចជា ការអប់រំបែប Steam វិធីសាស្ត្របង្រៀនបែបបច្ចេកវិទ្យាថ្មី វិធីសាស្ត្រអប់រំចិត្ត ការស្វ័យសិក្សាដោយខ្លួនឯង ការចូលរួម ការបង្កើតក្ដីស្រមៃ ការសិក្សាដោយផ្ដោតលើចំណូលចិត្ត(connected learning)។ យុវជន ក្នុងសម័យឌីជីថលគួរតែត្រូវបានលើកកម្ពស់លើជំនាញបច្ចេកវិទ្យាមេតាវើស (Meta) ដើម្បីក្លាយជាអ្នករៀនឥតឈប់ឈរ។
ម្យ៉ាងទៀតសាលាត្រូវតែតភ្ជាប់កម្មវិធីសិក្សាទៅកាន់វិស័យការងារផ្តល់ឱកាសដល់សិស្សនិស្សិតមានឱកាសចូលរួមជាក្រុម និង ថ្នាក់បច្ចេកទេសថ្មី ដែលមានដូចជា រ៉ូបូត computer coding, វេទិកាពិភាក្សានានា ដែលជួយជម្រុញជំនាញរបស់ពួកគេដែលកំពុងរៀន។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបន្ថែមទៀតថា បង្កើតភាពសហគ្រិនសម្រាប់សិស្សនិស្សិតវេទិកាសម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងភ្ជាប់ការអប់រំទៅនឹងពិភពពិត។ ការប្រកួតប្រជែងគឺជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍស្ពានលើកកម្ពស់ជំនាញ និងការដោះស្រាយបញ្ហា។
«យើងគួរតែបញ្ជៀបវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលឬ ភាពជាអ្នកដឹកនាំគំនិតនៃសហគ្រិន ដើម្បីអោយពួកគាត់អាចចូលរួមក្នុង គំរូអាជីវកម្ម។» លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យបន្ថែមថា សាលាត្រូវលើកម្ពស់ការចូលរួមនិងសិក្សាស្រាវជ្រាវ។
ចុងក្រោយ គឺ ត្រូវលើកកម្ពស់ការសិក្សាឥតឈប់ឈរតាមមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការអប់រំដោយអោយពួកគេមានសណ្ដាប់ធ្នាប់សិក្សា មានភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង និងមានប្រសិទ្ធភាពលើសមត្ថភាពខ្លួនឯង ចេះស្វ័យសិក្សាជាក្រុមនិងទទួលបានការជម្រុញបន្ថែម មានចិត្តចង់ដឹងចង់ឃើញ ជាអ្នករៀនរិះគន់ខ្លួនឯង។
នៅក្នុងផងដែរ លោករដ្ឋមន្ត្រី បានកោតសរសើរវិទ្យាស្ថានសន្តប៉ូលដែលបានយកចិត្តទុកដាក់អប់រំនិស្សិត ក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ដោយមានការសិក្សាអប់រំពីចម្ងាយ និងបានជួយដល់និស្សិតក្រីក្រនៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាលដើម្បីឲ្យពួកគេមានឱកាសទទួលបានការអប់រំជាន់ខ្ពស់និងទទួលបានការងារសម្រាប់អនាគត។ លោកបានរំលឹកអំពីការចងចាំមួយរបស់លោក អំពីសន្តសម្តេចប៉ាបយ៉ូហានប៉ូលទី២ ដោយលើកឡើងថា ខ្ញុំនូវចាំអំពីសន្តៈសម្តេចប៉ាប យ៉ូហាន ប៉ូលទី២ ដែលជាជនជាតិប៉ូឡូញ ដែលជាមនុស្សមានឋានៈកំពូលនៅក្នុងព្រះសហគមន៍កាតូលិកដែលគាត់មិនត្រឹមតែជាមនុស្សដែលមានឥទ្ធិពលក្នុងសាសនាប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏មានឥទ្ធិពលលើតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើត ជាពិសេសនៅប្លុកកំម្មុយនីស្ត។ ក្នុងអំឡុងពេលដែលទ្រង់មានជីវិត ជញ្ជាំងទីក្រុងប៊ែឡាំងបានរលំ។ ដូច្នេះ យើងអាចមើលឃើញថាគំនិតនិងឆន្ទៈរបស់គាត់នៅតែបន្តរស់និងជម្រុញយុវជនជាច្រើននិងមនុស្សទូទៅក្នុងពេលមានវិបត្តិ។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានស្ថាប័នសិក្សាអប់រំរបស់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកជិត១០០កន្លែងនៅទូទាំងប្រទេស ចាប់តាំងពីមេត្តេយ្យសិក្សា ដល់ឧត្តមសិក្សា ស្ថាប័នបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈនិងជំនាញខ្លីៗ និងថ្នាក់អក្សរកម្មផងដែរ៕